W poprzednich artykułach opisywałem mikroskopową i makroskopową budowę drewna. Możemy rozpoznać gatunek drewna po budowie mikroskopowej. W zależności od budowy drewna występują różne jego zastosowania. Umiejętność dobrania odpowiedniego gatunku drewna do celów produkcyjnych pozwala na dobre wykorzystanie właściwości mechanicznych i fizycznych danego gatunku. W dzisiejszym artykule omówimy najważniejsze gatunki iglaste naszej strefy klimatycznej. Opiszemy także charakterystyczne cechy makroskopowej budowy poszczególnych gatunków.

Sosna (Pinus)

Opis:
Jest to drzewo z rodziny sosnowatych. Na świecie rozróżniamy około 115 gatunków sosny. Występuje ona od Kanady po Meksyk. Charakteryzuje się dużym zakresem tolerancji środowiska i temperatury. W Polsce najczęstszym gatunkiem jest Pinus silvestris. Rozmnaża się płciowo wytwarzając osobno męskie i żeńskie kwiatostany. Nasiana dojrzewają w twardych drewnianych szyszkach. Szyszki są duże i stożkowate, szyszki męskie małe (max 5cm) i walcowate. Drzewo sosny zwyczajnej ma krótką strzałę. Szybko oczyszczają się dolne gałęzie. W Polsce występują także inne gatunki sosny np. sosna wejmutka.

Cechy rozpoznawcze:

Jest to drewno twardzielowe, żywiczne, o bielu jasnożółtym. Twardziel drewna zabarwiona jest na kolor ciemnobrunatny, słoje roczne są wyraziste a strefy drewna późnego bardzo szerokie. Wadą charakterystyczną jest sinizna bielu.

Cechy techniczne:

Jest to drewno średnio ciężkie. Charakteryzuje się dobrymi właściwościami mechanicznymi, dość twarde, średnio kruche, łupliwe, łatwe w obróbce skrawaniem i wykończeniowej. Drewno jest trwałe na powietrzu i w wodzie. Biel bardzo dobrze nasyca się a twardziel jest praktycznie nieprzesiąkalna.

Zastosowanie ogólne:

Budownictwo lądowe i wodne, słupy teletechniczne, kopalniaki, materiał tartaczny, podkłady kolejowe, sprzęt gospodarczy, wystrój wnętrz.

Zastosowanie specjalistyczne:

Obłogi, sklejka, płyty stolarskie, półfabrykaty meblarskie, elementy konstrukcyjne.

Modrzew (Larix)

Opis:

Jest to drzewo z rodziny sosnowatych. W Polsce modrzew występuje najczęściej w tatrach gdzie tworzy górne granice lasów. W Polsce najczęstszym gatunkiem jest Larix decidua i Larix polonica. Drzewo zwykle nie przekracza 40m. Jego korona jest rozłożysta o poziomych konarach. Szyszki są bardzo kształtne, rozłożyste, kuliste i skierowane ku górze. Modrzew jako jedyny gatunek iglasty występujący naturalnie w Polsce, zrzuca igły na zimę.

Cechy rozpoznawcze:

Jest to drewno twardzielowe, biel żółtobiały wąski, twardziel czerwonawa z odcieniami brązu. Słoje roczne są wyraźne, strefa drewna późnego jest szeroka. Przewody żywiczne są nieliczne i drobne.

Cechy techniczne:

Drewo żywiczne, średnio ciężkie, dość twarde, łupliwe i trudne w obróbce skrawaniem. W stanie świerzym skłonne jest do paczenia i pękania. Jest to drewno trwałe i o dobrych właściwościach mechanicznych.

Zastosowanie ogólne:

Modrzew ma podobne zastosowanie jak sosna. Głównie stosuje się go jako elementy konstrukcyjne, drewno tartaczne ogólnego przeznaczenia i jako drewno szkutnicze.

Zastosowanie specjalistyczne:

Zastosowanie to jest bardzo ograniczone ze względu na ograniczoną bazę surowcową.

Świerk (Picea)

Opis:

Jest to drzewo z rodziny sosnowatych. W rodzinie występuje około 35 gatunków. W Polsce najpopularniejsza jest Picea bies. Występują na obszarze chłodnym i umiarkowanym. Świerki są wysokimi drzewami o regularnej stożkowatej koronie. Szyszki są cylindryczne, zwisają w dół. Świerki mają tendencję do zakwaszania gleby oraz charakteryzują się płytkim i mocno rozgałęzionym systemem korzeniowym co pozwala mu rosnąć w trudnych warunkach.

Cechy rozpoznawcze:

Jest to drewno bardzo białe z odcieniami jasnożółtymi. Występuje twardziel niezabarwiona a słoje roczne są wyraźne. Drewno przeważnie jest szerokosłoiste i słabo żywiczne. Gatunki pochodzące z północy i z terenów górskich są wąskosłoiste.

Cechy techniczne:

Jest to drewno umiarkowanie lekkie o dobrych właściwościach mechanicznych. Drewno jest łupliwe i dosyć trudne w skrawaniu. Jeżeli mamy do czynienia z drewnem wąskosłoistym o falistym układzie słojów jest to typowe drewno rezonansowe lutnicze przeznaczone do produkcji instrumentów muzycznych (niebieska klasa). Drewno dobrze się barwi lecz trudno je zaimpregnować.

Zastosowanie ogóle:

Jest to cenny surowiec dla przemysłu celulozowo-papierniczego (papierówka), materiał tarte, bardzo popularne w saunach.

Zastosowanie specjalistyczne:

Drewno stosuje się często do produkcji obłogów i wełny drzewnej, półfabrykatów meblarskich i elementów konstrukcji budowlanych. Często produkuje się z tego gatunku wyroby galanteryjne i instrumenty muzyczne.

Jodła (Abies)

Opis:

Jest to drewno z rodziny sosnowatych. W rodzinie rozróżniamy około 50 gatunków. W Polsce występuje najczęściej Abies alba. Charakterystyczną cechą jodły są pionowo wzniesione długie szyszki. Jest to drzewo bardzo strzeliste i bardzo wolno rosnące.

Cechy rozpoznawcze:

Jest to drewno o twardzieli niezabarwionej, barwa biała z odcieniami szarości. Drewno jest podobne do świerku lecz matowe, brak przewodów żywicznych a słoje roczne są wyraźne.

Cechy techniczne:

Jest to drewno umiarkowanie lekkie o średnich właściwościach mechanicznych. Jest łupliwe i trwałe w wodzie. Wykazuje skłonność do pękania i paczenia, trudne w obróbce skrawaniem.

Zastosowanie ogólne:

Często wykorzystuje się to drewno w budownictwie - mosty drewniane, kopalniaki, jako surowiec dla przemysłu celulozowego i papierniczego, oraz jako materiał tarty i skrawany. Drewno jodłowe może być też stosowane w saunach.

Zastosowanie specjalistyczne:

Podobne jak świerk.

Autor: Jarosław Gerszyński

O autorze: Jarosław Gerszyński jest absolwentem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ukończył studia na kierunku Technologia drewna. Współpracuje z firmą Made of Wood Group.

Dołącz do Jarosława Gerszyńskiego na Google+

Strona: www.zrobionezdrewna.pl
Sklep: www.meblesosnowe24.pl